182. Fonteinplastiek Prometheus met het vuur

Beatrixpark, geplaatst in het water

afmetingen: 150 x 60 x 200 cm
materiaal: brons op een bakstenen sokkel
datering: 1968
vervaardigd door: Felix van der Linden

In geabstraheerde, ronde, gladde vormen is Prometheus met het vuur, voorgesteld als symbool van de vooruitgang. De brandende halm als de allereerste kunstmatige energiebron, die warmte en licht schonk.
De directie en het bestuur van de P.N.E.M. wilde bij het vijftig jarig bestaan van het bedrijf in 1964 een geschenk aanbieden aan de gemeente 's-Hertogenbosch, liefst in de vorm van een fontein: water-stroom, als zinnebeeld voor elektrische stroom. Het gemeentebestuur mocht de plaats bepalen en de kunstenaar aanwijzen. Het idee en het ontwerp van Prometheus is van de beeldhouwer.

75

M.B. Grotens-Kos, Beeldhouwkunst in de open lucht in 's-Hertogenbosch (1988) 75

Dossier 6472 (1964 t/m 1983)

Fonteinplasiek. Watersproeier Prometheus door kunstenaar Felix van der Linden, geplaats in het Beatrixpark in 1968 en aangeboden door de PNEM.

Afdeling Erfgoed 's-Hertogenbosch (AEH)

Prometheus met het vuur

door Henny Molhuysen

Toen in 1964 de PNEM haar 50-jarig bestaan vierde, benaderden de directie en het bestuur de gemeente 's-Hertogenbosch. De jarige PNEM wilde de stad als zetel van haar administratie een geschenk aanbieden, het liefst in de vorm van een fontein.

De gedachtegang hierachter is duidelijk: water-'stroom' als zinnebeeld van elektrische stroom. Het gemeentebestuur mocht plaats en kunstenaar aanwijzen, in overleg met de PNEM. Uiteindelijk werd de Kruiskamp als nieuwe stadswijk uitgekozen voor de plaatsing van het kunstwerk. De Vughtse beeldhouwer Felix van der Linden werd aangezocht om een fonteinplastiek te ontwerpen.

De kunstenaar stelde voor Prometheus met het vuur, symbool van de vooruitgang, als onderwerp te nemen. Prometheus is een figuur uit de Griekse sagenwereld, de zoon van de titaan Japetos. Hij vormde de mensen uit leem naar het evenbeeld van de goden, waarop de godin Pallas Athene hun leven inblies. De mensen waren echter onwetend. Prometheus werd hun meester; hij leerde hun zien en horen. Hij gaf hun inzicht in de omringende natuur en leerde deze dienstbaar aan zich te maken. Zo ontstonden o.a. de veeteelt en de indeling van de jaargetijden. Eén ding ontbrak hun echter nog: het vuur, dat hun door oppergod Zeus onthouden was als gevolg van de bedrieglijke streken van Prometheus. Prometheus zat echter niet voor één gat gevangen.

Toen de wagen van de zonnegod Helios voorbij reed, naderde Prometheus deze met een lichtontvlambare halm en ontstak deze aan de vurige wagen. Hij bracht de brandende halm terug naar de aarde en zo nam de mensheid bezit van het vuur: de allereerste kunstmatige energiebron die warmte en licht schonk.

Zowel het gemeentebestuur als de PNEM ging akkoord met dit onderwerp. Op 26 november 1968, vier jaar na het 50-jarige jubileum, aanvaardde burgemeester mr. R. Lambooy het geschenk, dat zijn definitieve plaats in de vijver van het Beatrixpark had gevonden, door het in werking stellen van een aantal fonteinen, die het beeld 'Prometheus met het vuur' omringden.

Brabants Dagblad donderdag 19 mei 1983

1968	Irene Groeneveld Sproeiers ontbreken bij kunstwerk in vijver Beatrixpark. 'Het is een fijne plaats voor schaatsers' s.n. (s.l. 1968)
1983	Henny Molhuysen Oe gotte kčk daor : Prometheus met het vuur Brabants Dagblad donderdag 19 mei 1983 (foto)
2017	Geert Donkers Kunst : Beeld van Prometheus Bossche Kringen 3 (2017) 59